توضیحات
کتاب خلع سلاح همسر انتقادگر (به انگلیسی: the critical partner : how to end the cycle of criticism & get the love you want) نوشته میشل اسکین می‌باشد که توسط دکترا زهرا اندوز و دکتر حسن حمیدپور ترجمه و توسط انتشارات سایه سخن منتشر شده است.
در کتاب خلع سلاح همسر انتقادگر می‌خوانیم:
روابط زناشویی ازجمله روابط بسیار پیچیده است. چه بسا این روابط بتوانند عرصه‌ای برای افزایش کیفیت زندگی و رضایتمندی زناشویی شوند.
اما ممکن است این روابط نقش دیگری نیز در زندگی بازی کنند. احتمال دارد برخی روابط درگیر مسائل و مشکلاتی شوند. یکی از چرخه‌های معیوب زندگی زناشویی که ازقضا به نظر می‌رسد شیوع فراوانی دارد، چرخه انتقادگری و انتقادپذیری (انتقادگریزی یا انتقادستیزی) است.
کسانی که درگیر این چرخه معیوب‌اند به خوبی طعم تلخ این چرخه را احساس کرده‌اند. همسر انتقادگر با استناد به باورهایی که در ذهنش نقش بسته است، دسته به انتقادگری میزند.
برخی از این باورها عبارت‌اند از:
- انتقاد از بهترین شیوه‌های حل مشکل است
- انتقاد از همسرم حق من است
- اگر انتقاد وجود نداشته باشد، سنگ روی سنگ بند نمی‌شود
- اگر انتقاد نکنم، پس چطوری رفتار همسرم اصلاح شود
- هدفم انتقاد نیست، بلکه قصدم بهبود وضعیت است
- انتقادگر نیستم، همسرم زودرنج و حساس است
- هدف من انتقاد سازنده است
- چون انتقاد اصلاح سیستم مدیریتی مؤثر است، پس در اصلاح زندگی زناشویی نیز کارآمد است
- رفتار اشتباه بدون انتقاد اصلاح نمی‌شود
- انتقاد نکردم، بلکه نظر دادم
- انتقاد نکردم، شیوه درست انجام کار را بازگو کردم
- انتقادگری در خون من است
- در خانواده ما، انتقادگری کار خوبی به شمار می‌رفت
آیا فقط همین باورها باعث می‌شوند فرد دست به انتقاد بزند؟ به نظر می‌رسد در ذهن همسر انتقادگر باورهای دیگری نیز نقش بسته است که از وجود آن‌ها چندان خبر ندارد.
این سطح از باورها معمولاً به ارزشمندی، توانمندی و محبوبیت برمی‌گردند. به عبارتی، همسر انتقادگر با انتقاها و عیب‌جویی‌ها به‌نوعی در تلاش است تا احساس بی‌ارزشی، ناتوانی و طردشدگی‌اش را پنهان سازد یا برعکس می‌خواهد ارزشمندی، توانمندی و محبوبیت خود را ثابت کند.
البته افراد انتقادگر، سخت کنترل‌گر هستند. آن‌ها به دنبال سلطه گری بر افراد (مخصوصاً همسر آسیب‌پذیر) می‌گردند و زیرکانه این راهکار را انتخاب کرده‌اند. انتقاد را می‌توان به استناد باورهایی که به آن‌ها اشاره شد راهکاری مؤثر، کارآمد، اثربخش و گره‌گشا نمایش داد.
همسر انتقادگر به دنبال سلطه گری است، اما این سلطه گری را زیر لوای باورهایی به ظاهر معقول و خردپسند پنهان کرده است. با این حال رنگ و بوی سلطه گری را به خوبی می‌توان از انتقادهای به ظاهر سازنده، اما نامؤثر و ناکارآمد احساس کرد.
مسئله دیگری که در کتاب خلع سلاح همسر انتقادگر اشاره شده است این است که همسران انتقادگر در شرایطی تحولی خاصی بزرگ شده‌اند.
منظور از شرایط تحولی، ویژگی‌های والدین، نحوه تعامل والدین، چگونگی برخورد والدین با اشتباهات فرزندان و اشتباهات سایر مردم است.
والدین همسران انتقادگر به احتمال زیاد خودشان نمونه بارز و الگویی تمام‌عیار از انتقادگری بوده‌اند. اگر به سابقه تحولی این افراد نگاهی دقیق‌تر بیندازیم، ممکن است متوجه این نکته بشویم که والدینشان به این افراد چندان اجازه بروز اشتباه نداده‌اند یا اگر فرزندشان مرتکب اشتباهی شده است، سخت او را به باد انتقاد، سرزنش و ملامت گرفته‌اند.
افرادی که در چنین شرایطی بزرگ شده‌اند به تدریج در ذهنشان این خاطرات به‌گونه‌ای سازمان‌بندی می‌شوند که رفتارشان را جهت می‌دهد.
نویسنده در کتاب خلع سلاح همسر انتقادگر می‌گوید:
انتقادگری یکی از مشکلات شایع زوجین است. در تجارب بالینی، بارها با زوجینی روبرو شده‌ام که یکی از آن‌ها طرف مقابل را مدام زیر رگبار انتقاد می‌گیرد (همسر انتقادگر).
باگذشت زمان، این تعامل اثرات مخرب خود را بر رابطه می‌گذارد. سلامت زیستی و آسایش همسری که مدام قربانی انتقادگری همسرش می‌شود، آسیب میزند (همسر آسیب‌پذیر).
اغلب همسر انتقادگر و همسر آسیب‌پذیر در حلقه معیوب تکراری و ناسازگار دست‌وپا می‌زنند. تکرار این حلقه معیوب باعث می‌شود همدیگر را درک نکنند و روزبه‌روز تغییر یا گریز از این حلقه معیوب را دشوارتر بیابند.
مطالعه این کتاب را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
سهراب –
پیشنهاد می کنم زوج ها حتماً این کتاب را بخوانند بینش فوق العاده نسبت به الگوهای ناکارآمد ارتباطشون بهشون میده.
ممنون از حمیدپور و زنش که بهترین ها را انتخاب و ترجمه می کنند