توضیحات
کتاب مثلث و مثلثسازی در خانواده و ازدواج (به انگلیسی: working with relationship triangles: the one-two-three of psychotherapy) نوشته فیلیپ جی. گهرِن، جیآر، توماس ف. فوگارتی، لئو ف. فای و جودیت گیلبرت کایوتو میباشد که توسط دکتر فرشاد بهاری به فارسی ترجمه و توسط انتشارات دانژه منتشر شده است.
در کتاب مثلث و مثلثسازی در خانواده و ازدواج آمده است:
مثلث وقتی بروز میکند که اضطراب در رابطه دو نفری تشدید میشود، طبیعتاً پاسخهای زوج یکی از این موارد است:
(۱) حل مسئله با پرداختن به معضل رابطهشان
(۲) قطع کامل رابطه در صورت گذشتن فشار عاطفی از آستانه تحمل
(۳) وارد کردن شخص سوم به رابطه که امکان پاسخی غیر از دو پاسخ (نهایت) فوق را فراهم میکند.
مثلث یا گروه سه نفری امکان الحاق یا ائتلاف پنهان یا آشکار هر دو نفر را علیه اقتدار شخص سوم فراهم میکند. در این صورت، مشکل زوج در نزاعهایی خودنمایی میکند که خود رابطه زناشویی را تهدید نمیکند.
به نظر بوئن چون رابطه دوتایی ذات ناپایدار و حفظ تعادل آن دشوار است، مثلث در تمام سیستمهای عاطفی (از جمله خانوادهها) به طور قطع بروز میکند.
در هر مثلث دو شخص نزدیک به هم وجود دارد و شخص سومی که در حاشیه است. از نظر بوئن متداولترین تنش بین والدین با وجود پدری است که موضع حاشیهای، منفعل یا ضعیف پیدا میکند و مادر و فرزند را در تعارض باقی میگذارد.
گرچه مشکل اساسی در روابط والدین است، پدر میتواند خود را در حالی از نزاع کنار بکشد که مادر و فرزند با هم مبارزه میکنند.
بوئن این الگو را «فرایند فرافکنی خانواده» مینامد. در واقع مشکل از صحنه روابط زن و شوهر خارج شده و از طریق فرافکنی و جابهجایی تعارض، صورت اصطکاک والد و فرزند به خود میگیرد.
خانوادهها همین الگوی مثلثی را سالها ادامه میدهند، در حالی که فاتح آن معلوم نیست و نتیجه نهایی آن همواره یکسان است. فرزند سالها موضع «همیشه بازنده» را به راحتی میپذیرد و حتی برای بقاء و تعادل سیستم خانواده داوطلب آن میشود.
در بعضی صورتها پدر نهایتاً به مادر حمله میکند و فرزند را به موضع حاشیهای سوق میدهد. فرزند هم میآموزد که چطور موضع حاشیهای خود را حفظ کند و والدین را با هم روبهرو کند.
در ادامه کتاب مثلث و مثلث سازی در خانواده و ازدواج میخوانیم:
مثلث یا بهتر بگوییم «مثلث عاطفی» دور مداوم و تکراری تعاملهایی است که سه نفر درگیر آناند. مثلث وقتی شکل میگیرد که مشکل دو نفره با گفتوگو حل نمیشود و لذا توجه آنها به چیزی خارج از حیطه حساس و خطرناک رابطه آنها معطوف میشود.
مثلث سازی شخص سوم (معشوقه، فرزند، عضو فامیل و حتی مشاور) وسیله انحراف یا بیراهه روی و البته کاهش شدت تعارض اولیه است.
معمولاً مثلث، مثلث ابدی را تداعی میکند؛ مثلاً، مثلث رومانتیک که زوج و شخص صمیمی سومی درگیر آن هستند، گرچه ممکن است شخص سوم فقط یکبار دیده شده باشد، اما معمولاً باعث معضلات دردناک در رابطه اصلی میشود؛ اما جالبتر و نامرئیتر ولی رایجتر و متداولتر، مثلثهای عاطفی در خانوادههای عادی بین مادر و پدر و فرزندان است.
مثلث عاطفی به وجود میآید که به زوج پریشان مفری برای گریز از روبهرو شدن با مشکلات و سرخوردنهایی بدهد که یکی یا هردوی آنها از آن ترس دارند و کمتر درباره آن بیپرده صحبت میکنند.
با درگیر شدن شخص سوم، تنش رابطه پخش میگردد و نقش و سهم هرکدام گم میشود. گرچه مثلثسازی باعث یک رشته بگومگوهای زیادی میشود، اما نزاع نهایی را که میتواند باعث شکست یکی از آنها و یا تخریب سیستم عاطفی شود، معوق میگذارد.
مشکل وقتی بروز میکند که شخص متعلق به یک سیستم عاطفی متفاوت، به واقعیت قواعد ناگفته و ناگفتنی گردش خانوادهای که به آنها ملحق شده (خانواده همسرش) پی میبرد و احساس میکند که وضعیت و روابط کاملاً غیرعادی است.
از آن پس محور مرافعه ممکن است شخص سپر بلا یا مسائل مربوط به او باشد، نه تنش بین خود زن و شوهر تا وقتی این مثلث عاطفی برقرار باشد، مشکل این دو نفر حل نخواهد شد، اما خود رابطه نیز چندان در خطر نخواهد بود.
مثلث بازتاب خود به استحفاظی سیستمهای عاطفی برای حفظ یکپارچگی و تعادل سیستم است. تشکیل مثلث جزئی از تلاش طبیعی برای حفظ سیستم عاطفی است.
تلاش برای مقابله با تغییراتی که میتواند خطرناک و یا مایه سقوط سیستم باشد. مثلث مانع تغییر سیستم در جهت بهتر و یا بدتر شدن است.
نویسنده در کتاب مثلث و مثلثسازی در خانواده و ازدواج میگوید:
در زندگی روزمره مثلثهای موقت شکل میگیرد؛ مثلاً اگر بگومگوی دو دوست باعث تنش و در نهایت مشکلی در رابطه آنها شود، آها بگومگوی خود را به شخص سومی میکشانند و تمام اضطراب و احساسهای منفی خود را سر او خالی میکنند و با این کار رابطه خود را از خطر بدتر شدن نجات میدهند.
اینگونه مثلث سازی های مربوط به روابط دو نفری، میتواند بسیار سازگار و دارای بار تطابقی با وضعیت موجود باشد. موقعیتهای زیادی وجود دارد که پل زدن مشکلات عاقلانهترین کاری است که دو نفر میتوانند انجام دهند.
اما در مثلثهایی که در بین خویشاوندان نزدیک سببی و نسبی یا اعضای خانواده شکل میگیرد، «افراد درگیر» آن گرفتار نقشهای تکراری، نامنعطف و دردناک میشوند. مثلث والدین و کودک یکی از متداولترین مثلثها است.
مطالعهی این کتاب را به شما پیشنهاد میکنیم.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.